یاد گرفتن لغت همیشه شیرین است، اما وقتی پای گرامر وسط میآید، خیلیها عقب میکشند. دلیلش هم روشن است: بعضی ساختارها آنقدر پیچیده به نظر میرسند که زبانآموز احساس میکند هیچوقت قرار نیست یادشان بگیرد. اما خبر خوب این است که همین مباحث سخت، همان پلههایی هستند که شما را از سطح معمولی به یک سطح حرفهای میبرند. اگر تا امروز از گرامر های سخت زبان انگلیسی فراری بودید، حالا وقت آن رسیده که آنها را به چالش بکشید و ببینید یاد گرفتنشان میتواند چقدر هیجانانگیز باشد.
مطالبی که در ادامه مطالعه میکنید:
یاد گرفتن گرامر همیشه مثل کنار هم گذاشتن تکههای یک پازل نیست. بعضی بخشها برای زبانآموزان ساده و قابلفهماند، اما برخی دیگر باعث میشوند حتی پرانگیزهترین زبانآموزان هم مکث کنند. دلیل سختی گرامر در اینجاست که زبان تنها مجموعهای از قوانین خشک نیست؛ پشت هر ساختار، فرهنگ، شیوه تفکر و تاریخ زبانی نهفته است. همین تفاوتها باعث میشود گرامرهایی که برای یک انگلیسیزبان بومی کاملا طبیعیاند، برای زبانآموزان غیر بومی مثل یک مانع بزرگ به نظر برسند.
وقتی به گرامر انگلیسی نگاه میکنیم، میبینیم بعضی ساختارها در زبان فارسی اصلا وجود ندارند. برای مثال، ما در فارسی چیزی به نام حروف تعریف (a, an, the) نداریم. یا اینکه زمانهای افعال در فارسی به سادگی گذشته، حال و آینده تقسیم میشوند، در حالی که در انگلیسی باید بین Past Perfect و Past Continuous فرق بگذارید. این اختلافات زبانی به ریشههای فرهنگی هم برمیگردند: هر زبان بر اساس نیازهای تاریخی و اجتماعی مردمانش شکل گرفته است. بنابراین وقتی زبانآموز وارد دنیای زبان جدید میشود، گرامرهای «بیگانه» برایش چالشبرانگیز میشوند.
گرامر انگلیسی | تفاوت با فارسی | نمونه انگلیسی | ترجمه فارسی |
Articles (a, an, the) | در فارسی وجود ندارد | I bought a book. | من یک کتاب خریدم. |
زمان گذشته کامل (Past Perfect) | در فارسی معادل مستقیم ندارد | I had finished my homework before dinner. | من قبل از شام تکالیفم را تمام کرده بودم. |
افعال عبارتی (Phrasal Verbs) | در فارسی بیشتر معادل تکواژه دارند | She gave up smoking. | او سیگار کشیدن را ترک کرد. |
جملات شرطی نوع سوم | ساختار مشابهی در فارسی به ندرت دیده میشود | If I had known, I would have helped. | اگر میدانستم، کمک میکردم. |
چرا زبانآموزان فارسیزبان بیشتر دچار مشکل میشوند؟
برای فارسیزبانان، یادگیری گرامر انگلیسی چند مانع جدی دارد. اول اینکه بسیاری از ساختارهای مهم انگلیسی در فارسی معادل مستقیم ندارند. دوم اینکه زبانآموزان معمولا عادت دارند جمله را مثل فارسی بسازند، در حالی که ترتیب واژگان در انگلیسی متفاوت است. و سوم اینکه آموزش زبان انگلیسی سنتی در ایران بیشتر روی حفظ کردن قوانین تمرکز دارد تا روی استفاده عملی آنها. همین موضوع باعث میشود وقتی زبانآموز میخواهد صحبت کند، قوانین یاد گرفتهشده در ذهنش قفل شود.
چالش زبانآموزان فارسیزبان | مثال انگلیسی | خطای رایج | دلیل سختی |
نبود حروف تعریف در فارسی | She is a teacher. | She is teacher. | چون در فارسی “او معلم است” بدون «a» طبیعی است. |
تفاوت ترتیب واژگان | I often read books at night. | I read often books at night. | چون در فارسی “من اغلب کتاب میخوانم” است. |
استفاده محدود از زمانها | I have lived here for 5 years. | I live here for 5 years. | چون در فارسی میگوییم “پنج ساله اینجا زندگی میکنم”. |
مشکل با افعال عبارتی | He looked up the word. | He looked the word. | چون زبانآموزان عادت به ترکیب فعل + حرف اضافه ندارند. |
اگر از بیشتر زبانآموزان بپرسید کدام قسمت گرامر سختتر است، جوابهای متنوعی خواهید گرفت. اما تجربه نشان داده بعضی مباحث برای اکثر فارسیزبانها چالشبرانگیز هستند. در ادامه، هفت مورد از مهمترین آنها را بررسی میکنیم.
یکی از بزرگترین دردسرها برای فارسیزبانان همین حروف تعریف است، چون در زبان فارسی معادلی برای آن وجود ندارد. همین باعث میشود زبانآموز در جمله یا آنها را حذف کند یا بیجا استفاده کند.
ساختار | توضیح | مثال انگلیسی | ترجمه فارسی |
a + اسم مفرد | وقتی درباره چیزی کلی صحبت میکنیم | I saw a dog in the park. | من یک سگ در پارک دیدم. |
an + اسم مفرد (شروع با صدا) | قبل از کلماتی که با حروف صدادار شروع میشوند | She is an engineer. | او یک مهندس است. |
the + اسم خاص/شناختهشده | وقتی گوینده و شنونده هر دو میدانند منظور چیست | Please open the door. | لطفاً در را باز کن. |
حذف Article | در بعضی موارد اسم جمع یا غیرقابل شمارش | I like music. | من موسیقی را دوست دارم. |
در زبان انگلیسی ۱۲ زمان اصلی وجود دارد، در حالی که در فارسی ما معمولاً با ۳ زمان (گذشته، حال، آینده) کار میکنیم. همین تفاوت باعث میشود زبانآموز در انتخاب زمان درست گیج شود.
زمان انگلیسی | مشکل رایج برای فارسیزبانان | مثال انگلیسی | ترجمه فارسی |
Present Perfect | اغلب با زمان حال ساده یا گذشته ساده اشتباه گرفته میشود | I have finished my homework. | من تکالیفم را تمام کردهام. |
Past Continuous | معمولاً به جای گذشته ساده استفاده میشود | I was watching TV when he called. | داشتم تلویزیون تماشا میکردم که او زنگ زد. |
Future with “will” | با حال ساده جایگزین میشود | I will call you tomorrow. | فردا بهت زنگ میزنم. |
Past Perfect | سختترین زمان برای فارسیزبانان | She had left before I arrived. | او رفته بود قبل از اینکه من برسم. |
افعال عبارتی ترکیبی از یک فعل + حرف اضافه هستند و معنایی کاملاً جدید میسازند. همین غیرقابلپیشبینی بودن، آنها را به کابوس بسیاری از زبانآموزان تبدیل میکند.
فعل عبارتی | معنی | مثال انگلیسی | ترجمه فارسی |
give up | تسلیم شدن / ترک کردن | She gave up smoking. | او سیگار کشیدن را ترک کرد. |
look after | مراقبت کردن | He looks after his little sister. | او از خواهر کوچکش مراقبت میکند. |
run into | به طور اتفاقی دیدن | I ran into an old friend yesterday. | دیروز به طور اتفاقی یک دوست قدیمی دیدم. |
take off | بلند شدن / درآوردن | The plane took off on time. | هواپیما به موقع بلند شد. |
turn down | رد کردن | She turned down the job offer. | او پیشنهاد شغلی را رد کرد. |
در انگلیسی حروف اضافه کاربردهای متنوع و گاهی غیرمنطقی دارند. همین باعث میشود زبانآموزان آنها را با فارسی مقایسه کنند و اشتباه کنند.
حرف اضافه | مشکل رایج | مثال انگلیسی | ترجمه فارسی |
in | زمان و مکان | I live in Tehran. | من در تهران زندگی میکنم. |
on | برای روزها و سطوح | The book is on the table. | کتاب روی میز است. |
at | برای ساعت و موقعیت مشخص | The bus arrives at 8 o’clock. | اتوبوس ساعت ۸ میرسد. |
by | برای وسیله یا عامل | The book was written by her. | کتاب توسط او نوشته شد. |
to | جهت یا هدف | I’m going to school. | دارم به مدرسه میروم. |
جملات شرطی (Conditional Sentences)
جملات شرطی مخصوصا نوع دوم و سوم برای فارسیزبانان سخت هستند چون ترتیب زمانها متفاوت است.
نوع شرطی | ساختار | مثال انگلیسی | ترجمه فارسی |
نوع اول (واقعی) | If + Present, will + verb | If it rains, I will stay home. | اگر باران ببارد، در خانه میمانم. |
نوع دوم (غیرواقعی در حال) | If + Past, would + verb | If I had more money, I would travel. | اگر پول بیشتری داشتم، سفر میرفتم. |
نوع سوم (غیرواقعی در گذشته) | If + Past Perfect, would have + PP | If I had studied, I would have passed. | اگر درس خوانده بودم، قبول میشدم. |
جملات مجهول (Passive Voice)
مجهول در فارسی کمتر استفاده میشود، به همین دلیل زبانآموزان در انگلیسی گیج میشوند.
ساختار | مثال انگلیسی | ترجمه فارسی |
فعل be + PP | The letter was sent yesterday. | نامه دیروز فرستاده شد. |
حال ساده مجهول | English is spoken worldwide. | انگلیسی در سراسر جهان صحبت میشود. |
گذشته ساده مجهول | The car was repaired last week. | ماشین هفته گذشته تعمیر شد. |
حال کامل مجهول | The work has been done. | کار انجام شده است. |
نقل قول مستقیم و غیرمستقیم (Reported Speech)
وقتی از گفتوگوی کسی نقل قول میکنیم، باید زمان و ضمایر را تغییر دهیم. این تغییرات برای فارسیزبانان سخت است.
نوع | مثال انگلیسی | ترجمه فارسی |
نقل قول مستقیم | He said, “I am tired.” | او گفت: “من خستهام.” |
نقل قول غیرمستقیم | He said that he was tired. | او گفت که خسته بود. |
تغییر ضمیر | She said, “I like it.” → She said she liked it. | او گفت: «دوستش دارم.» → او گفت دوستش دارد. |
تغییر زمان | “I will call you.” → He said he would call me. | «بهت زنگ میزنم.» → او گفت به من زنگ خواهد زد. |
برای فارسیزبانان، یادگیری حروف تعریف شاید سختترین بخش گرامر باشد. دلیلش ساده است: در زبان فارسی چیزی به نام a، an، و the جود ندارد. ما در فارسی میگوییم «یک کتاب»، اما ساختارش مثل انگلیسی نیست. همین نبودِ معادل باعث میشود زبانآموزان یا کلا حروف تعریف را فراموش کنند یا از آنها بیجا استفاده کنند.
این سه حرف تعریف هرکدام کاربردهای خاصی دارند. اگر آنها را درست استفاده کنید، جملهتان طبیعی و حرفهای به نظر میرسد.
حرف تعریف | کاربرد | مثال انگلیسی | ترجمه فارسی |
a | قبل از اسم مفردی که با صامت شروع شود | I saw a cat in the garden. | من یک گربه در باغ دیدم. |
an | قبل از اسم مفردی که با صدادار شروع شود | She is an artist. | او یک هنرمند است. |
the | برای چیزی که گوینده و شنونده هر دو میشناسند | Please close the window. | لطفاً پنجره را ببند. |
بدون حرف تعریف | برای اسمهای جمع یا غیرقابل شمارش | I like music. | من موسیقی را دوست دارم. |
انگلیسی پر از استثناست و حروف تعریف هم از این قاعده مستثنی نیستند. در این بخش، چند مورد گیجکننده را میبینید که زبانآموزان معمولا اشتباه میکنند.
حالت خاص | توضیح | مثال انگلیسی | ترجمه فارسی |
قبل از کشورها معمولا بدون حرف تعریف | اما بعضی کشورها با the میآیند | The Netherlands is a small country. | هلند کشور کوچکی است. |
قبل از اقیانوسها، دریاها و رودخانهها | همیشه با the میآیند | The Amazon is very long. | آمازون خیلی طولانی است. |
قبل از کوهها و جزایر | گروهی: با the، تکی: بدون the | The Alps are beautiful. / Mount Everest is high. | آلپ زیباست. / اورست بلند است. |
قبل از صفت عالی | همیشه با the | This is the best movie ever. | این بهترین فیلم تاریخ است. |
بعضی کلمات با صدای صامت شروع میشوند اما an میگیرند | وقتی تلفظ با صدادار شروع شود | She is an honest person. | او یک فرد صادق است. |
برای تسلط روی Articles باید فراتر از حفظ کردن قوانین بروید. بهترین روش، تمرین با متن و توجه به بافت جمله است.
نکته | توضیح | مثال انگلیسی | ترجمه فارسی |
همیشه تلفظ مهمتر از نوشتار است | انتخاب بین a و an به صدای اول کلمه بستگی دارد | an hour, a university | یک ساعت، یک دانشگاه |
با اسامی عمومی از a/an استفاده کنید | وقتی چیز خاصی مدنظر نیست | I need a pen. | من یک خودکار لازم دارم. |
با چیزهای منحصربهفرد از the استفاده کنید | مثل خورشید، ماه، زمین | The sun is hot. | خورشید داغ است. |
در مکالمه توجه کنید طرف مقابل چه میداند | اگر چیزی برای او مشخص باشد از the استفاده کنید | The keys are on the table. | کلیدها روی میز هستند. |
تمرین با متن واقعی | دیدن مقالات خبری و کتابها بهترین راه یادگیری است | The president gave a speech. | رئیسجمهور سخنرانی کرد. |
حفظ کردن قوانین به تنهایی کافی نیست. برای اینکه گرامرهای سخت واقعا در ذهن شما ماندگار شوند، باید آنها را در عمل تجربه کنید. بهترین زبانآموزان کسانی نیستند که فقط قاعده میدانند، بلکه کسانیاند که میتوانند این قواعد را در گفتوگو، نوشتن و حتی فکر کردن به کار ببرند. در ادامه چند روش مؤثر را معرفی میکنیم.
دیدن گرامر در بستر واقعی، مثل خواندن یک مقاله، گوش دادن به پادکست یا تماشای یک ویدیو، باعث میشود قوانین خشک به شکل زنده و قابلفهم در ذهن شما ثبت شوند.
روش | توضیح | مثال کاربردی |
مطالعه متنهای خبری | تکرار زیاد ساختارهای گرامری در اخبار باعث تثبیت میشود | در اخبار BBC زمان حال کامل و مجهول زیاد دیده میشود. |
خواندن کتاب داستان | داستانها گرامر را طبیعی نشان میدهند | در رمانها میتوانید زمان گذشته ساده و گذشته کامل را به وفور ببینید. |
دنبال کردن شبکههای اجتماعی انگلیسی | جملات کوتاه و ساده، همراه با اصطلاحات | توییتها یا کپشنها مثالهای خوبی برای گرامر روزمرهاند. |
فیلمها و سریالها یکی از جذابترین راهها برای یاد گرفتن گرامر هستند چون زبان واقعی و طبیعی را نشان میدهند.
روش | توضیح | مثال کاربردی |
تماشای با زیرنویس انگلیسی | باعث میشود گرامر شنیدهشده را ببینید | در سریال Friends زمان حال استمراری زیاد استفاده میشود. |
توقف و تکرار دیالوگها | جملهها را با صدای بلند تکرار کنید | وقتی کاراکتر میگوید: I’ll be there for you. شما هم تکرار کنید. |
نوشتن جملات جالب | یادداشت کردن ساختارهایی که به چشم میآیند | وقتی شنیدید If I were you… آن را یادداشت و تمرین کنید. |
یادگیری گرامر بدون تمرین نوشتن تقریبا غیرممکن است. نوشتن به شما کمک میکند خطاهای خودتان را ببینید و با دریافت بازخورد سریعتر پیشرفت کنید.
روش | توضیح | مثال کاربردی |
نوشتن روزانه | حتی چند جمله ساده میتواند کمک کند | امروز نوشتم: I have been studying for two hours. |
گرفتن بازخورد از معلم | معلم میتواند خطاهای پنهان شما را آشکار کند | نوشتن ایمیل و گرفتن اصلاحات |
استفاده از ابزارهای آنلاین | Grammarly یا ChatGPT میتواند خطاها را نشان دهد | جمله اشتباه: She go to school every day. → درست: She goes to school every day. |
یکی از بزرگترین اشتباهات زبانآموزان این است که همه مباحث سخت را با هم یاد میگیرند. بهترین روش این است که یک موضوع مشخص (مثل حروف تعریف یا جملات شرطی) را انتخاب کنید و مدتی فقط روی همان تمرکز کنید.
روش | توضیح | مثال کاربردی |
تقسیمبندی مباحث | هر بار یک گرامر | یک هفته فقط تمرکز روی Articles |
تمرین هدفمند | تمرینها را محدود به همان مبحث کنید | نوشتن ۱۰ جمله با the و بررسی صحت آنها |
مرور تدریجی | بعد از چند روز دوباره همان مبحث را مرور کنید | بعد از ۳ روز دوباره جملات شرطی را بازبینی کنید. |
سخت بودن گرامرهای انگلیسی یک واقعیت است، اما غیرممکن بودن آن فقط یک توهم است. هر ساختار پیچیدهای که امروز شما را متوقف میکند، روزی برای یک زبانآموز دیگر هم همینقدر ترسناک بوده است. تفاوت در اینجاست که آنها تصمیم گرفتند به جای فرار کردن، بارها تمرین کنند، اشتباه کنند و از همان اشتباهها یاد بگیرند.
کلید غلبه بر گرامرهای دشوار مثل زمانهای پیچیده، افعال عبارتی یا جملات شرطی این است که آنها را وارد زندگی روزمره خود کنید. به جای اینکه فقط قوانین را حفظ کنید، سعی کنید با دوستانتان مکالمه کنید، از همان ساختارها در نوشتن روزانه استفاده کنید و هنگام تماشای فیلم یا خواندن متن، به کاربردشان توجه ویژه داشته باشید.
یادگیری گرامر مثل ورزش کردن است؛ اول سخت و طاقتفرسا به نظر میرسد، اما وقتی به مرور قدرت میگیرید، تبدیل به بخشی طبیعی از زندگیتان میشود. بنابراین، به جای ترس از گرامر های سخت زبان انگلیسی، آنها را به عنوان فرصتی ببینید برای اینکه زبانتان حرفهایتر و طبیعیتر شود.
زبان رو بهصورت ساده، روان و کاربردی همراه با فان و سرگرمی یاد بگیر.